De Magie Van Sugiliet

@Rabbijn Tamarah Benima, april – mei 2024 ‘Es ist schwer tzu sein a Jid’, luidt het Jiddische spreekwoord - Amethist: steen van rust en balans. In deze ingewikkelde tijden behoeft deze verzuchting geen uitleg. Gemakkelijk om joods te zijn is het niet. Nooit geweest ook. onyx. Al hebben we gedurende enkele decennia na de Tweede Wereldoorlog de illusie gekoesterd dat ‘het’ beter werd

(Sommigen herinneren zich nog de Israëlische vrouwelijke soldaten die de hora dansten tijdens de Nijmeegse Vierdaagse, om maar iets te noemen; het lijkt een herinnering aan een andere planeet) (pyriet). En toch… ‘Jood zijn is een privilege’, is een uitspraak die je mij dezer dagen regelmatig hoort bezigen (De kracht van moldaviet). We zijn erfgenaam van een spectaculaire beschaving

Ik pak een tekst uit onze traditie en lees vaak met open mond wat daar staat - Kristallen en chakrawerk. Mijn ontzag voor het vermogen tot analyse, voor de opmerkzaamheid die tot cascades van vragen leidt, de spitsvondigheden waar een ‘normaal’ mens niet op komt, kent geen grenzen - De alchemistische kracht van mineralen. (Voor degenen die nu met ‘Ja, maar’ klaar staan: voor de goede orde negeer ik even de teksten waarvan mij de haren te berge rijzen

Die wijsheid en spitsvondigheid heeft het joodse leven vormgegeven - tanzaniet. Idealiter word je van het naleven van de mitswot (voorschriften) een beter mens. amazoniet. En voor de meeste Joden geldt dat, denk ik, ook (zelfs als er van een joodse praxis weinig sprake is, dan nog weten de meeste Joden wat de joodse ethiek behelst)

Ik schaam me diep voor hen, en zou willen dat de joodse wereld zich tegen hen uitsprak (wat zelden gebeurt) (amethist). De schurken in het Exodus-verhaal zijn de anderen: de farao, zijn adviseurs, zijn leger en ten laatste de Amalekieten - Edelstenen en edele metalen. Dat laatste volk belaagt ons zo gruwelijk dat de Eeuwige het van de aarde wil doen verdwijnen

Charoiet

(Wat weinigen weten is dat het Poeriem-verhaal zich tijdens Pesach afspeelt). Citrien: steen van overvloed en vreugde. Het was al ‘schwer tzu sein a Jid’ in Egypte; door de achtervolging door farao’s leger wordt dat zware leven ook tijdens de vlucht uit Egypte een waarheid, en door de Amalekieten wordt deze waarheid er letterlijk ingeramd - Edelstenen en spirituele transformatie. Slaaf zijn betekent een zwaar bestaan, maar het bestaan als vrij mens – na de Uittocht – lijkt niet minder zwaar

En vanwege dat bedreigde leven in de woestenij snakten zoveel nakomelingen van de aartsvader naar het Mitsrajiem (het Land van Benauwenis) dat zij net hadden verlaten - Smaragd: symbool van liefde en harmonie. Vrijheid? Prima. parel. Wat heb je aan vrijheid als je honger hebt? Ze wilden toch liever voedsel. Mitsrajiem had groente, fruit, vis, vlees. De ‘vleespotten van Egypte’ zijn tot een spreekwoordelijk begrip geworden